Przewlekła obturacyjna choroba płuc

Jest to jedna z najczęstszych chorób układu oddechowego, spowodowana przewlekłym zapaleniem płuc, które utrudnia przepływ powietrza. Ponadto wiąże się ze zwiększonym ryzykiem rozwoju innych chorób (infekcji dróg oddechowych, raka płuc itp.). Jej globalna prevalencja wynosi 13%, a chociaż jest postępująca, właściwe leczenie utrzymuje jakość życia i zmniejsza ryzyko innych schorzeń.

Rozedma płuc i przewlekłe zapalenie oskrzeli to dwa najczęstsze schorzenia przyczyniające się do przewlekłej obturacyjnej choroby płuc (POChP). Rozedma płuc polega na zniszczeniu oskrzelików, struktury oddechowej umożliwiającej wymianę tlenu i dwutlenku węgla, w wyniku szkodliwego narażenia na dym tytoniowy oraz inne gazy i drażniące cząstki. Przewlekłe zapalenie oskrzeli jest wynikiem zapalenia błony śluzowej oskrzeli.

Główną przyczyną POChP w krajach rozwiniętych jest palenie tytoniu, chociaż inne substancje drażniące mogą powodować przewlekłą obturacyjną chorobę płuc, w tym bierne palenie, zanieczyszczenie środowiska oraz narażenie w miejscu pracy na pył, dym lub toksyczne gazy. W krajach rozwijających się POChP jest głównie związana z narażeniem na opary z palenia paliw do gotowania i ogrzewania w słabo wentylowanych domach.

POChP często pojawia się w wieku 40-50 lat, ale ma powolny przebieg i postępujące pogarszanie się stanu zdrowia. Objawy zwykle nie pojawiają się, dopóki nie nastąpi znaczne uszkodzenie płuc i mają tendencję do nasilania się z czasem, szczególnie jeśli narażenie na tytoń trwa nadal. Z czasem może ograniczyć zdolność osoby do wykonywania codziennych czynności, a w ciężkich przypadkach może uniemożliwić wykonywanie nawet najprostszych zadań. Najczęstsze objawy to:

• Duszność, zwłaszcza podczas aktywności fizycznej.
• Świszczący oddech w klatce piersiowej.
• Uczucie ucisku w klatce piersiowej.
• Przewlekły kaszel, który może wytwarzać śluz.
• Częste infekcje dróg oddechowych.
• Brak energii.
• Nieumyślna utrata masy ciała.

Najlepszą metodą zapobiegania jest zmniejszenie czynników ryzyka. Są to te same czynniki, które mogą wywołać, pogorszyć chorobę, gdy jest już ustalona, lub zaostrzyć jej objawy.

• Rzucenie palenia to najważniejszy krok, jaki można podjąć. Ważne jest również unikanie biernego palenia.
• Regularnie uprawiać aktywność fizyczną w miarę możliwości.
• Utrzymywać zrównoważoną dietę i odpowiednią wagę. Unikać obfitych posiłków, zwłaszcza kolacji, napojów alkoholowych oraz ograniczać napoje gazowane.
• Unikać bardzo zimnych środowisk.
• Zmniejszyć zanieczyszczenie powietrza w domu, eliminując dym z kominka i inne substancje drażniące.
• Zaszczepić się przeciw grypie i pneumokokom, aby zmniejszyć ryzyko lub zapobiec tym częstym zakażeniom dróg oddechowych.