Schizofrenia

Schizofrenia to przewlekłe, ciężkie i niepełnosprawne zaburzenie psychiczne, w którym dotknięte osoby interpretują rzeczywistość w sposób nieprawidłowy. Choroba może powodować kombinację halucynacji, urojeń oraz poważnych zaburzeń myślenia i zachowania. Może to prowadzić do lęku i sprawiać, że osoby dotknięte stają się wycofane i łatwo drażliwe. Dotyka około 24 milionów ludzi na całym świecie.

Dokładne przyczyny choroby nie są znane, ale uważa się, że jest to wynik kombinacji genetyki oraz czynników środowiskowych i/lub psychospołecznych, które powodują zaburzenie regulacji fizjologii mózgu. Przeprowadzone do tej pory badania pokazują, że u osób dotkniętych występuje brak równowagi w poziomach neuroprzekaźników.

Do czynników ryzyka, które mogą przyczynić się do rozwoju tego zaburzenia, należą:

• Obecność innych niezdiagnozowanych zaburzeń psychicznych.
• Niektóre komplikacje w czasie ciąży i porodu, takie jak niedożywienie lub narażenie na toksyny lub wirusy, które mogą wpływać na rozwój mózgu.
• Zażywanie substancji psychoaktywnych lub psychotropowych w okresie dojrzewania i młodości.

Schizofrenia jest zwykle diagnozowana przed 30 rokiem życia, a bardzo rzadko u dzieci i po 45 roku życia. Objawy obejmują problemy z myśleniem, zachowaniem i emocjami. Objawy mogą się różnić. Najczęstsze to:

• Urojenia: osoby dotknięte mają fałszywe przekonania, które nie mają podstaw w rzeczywistości, takie jak przekonanie, że są prześladowane lub że wydarzy się katastrofa.
• Halucynacje, które polegają na widzeniu lub słyszeniu rzeczy, które nie istnieją. Mogą obejmować dowolny ze zmysłów, ale najczęstsze jest słyszenie głosów.
• Zdezorganizowane lub nieprawidłowe zachowanie motoryczne, które może obejmować opór wobec wykonywania poleceń, niewłaściwą postawę lub brak reakcji w ruchu.
• Upośledzenie komunikacji, z bezsensownymi rozmowami.
• Objawy negatywne są związane z zakłóceniem normalnych emocji i zachowań. Są trudniejsze do rozpoznania. Osoby mające objawy negatywne potrzebują pomocy w codziennych czynnościach.
• U nastolatków mogą występować wycofanie społeczne, spadek wyników w nauce, drażliwość i brak motywacji.

Typowe jest, że objawy zmieniają się z czasem pod względem rodzaju i nasilenia, na przemian z okresami pogorszenia i remisji.

Dokładne przyczyny schizofrenii nie są znane, dlatego całkowita profilaktyka choroby nie jest możliwa. Wiadomo, że na jej wystąpienie wpływa kilka czynników. Wśród niemodyfikowalnych najbardziej znana jest predyspozycja genetyczna: 10% osób ze schizofrenią ma bliskiego krewnego (rodziców, rodzeństwo), u którego zdiagnozowano chorobę.

Istnieje również szereg działań, które mogą pomóc zmniejszyć ryzyko wystąpienia choroby:

• Kontrola w czasie ciąży i po porodzie, aby uniknąć powikłań, takich jak niedożywienie dziecka, stan przedrzucawkowy lub wczesne leczenie ewentualnych zakażeń noworodków.
• Unikanie używania narkotyków, takich jak konopie indyjskie, alkohol czy kokaina.
• Unikaj narażenia na traumatyczne wydarzenia u dzieci i młodzieży.
• Utrzymywanie dobrych relacji społecznych, które pomagają mieć dobrą samoocenę, zmniejszać stres i nie czuć się samotnym.
• Zarządzanie stresem.
• Stosowanie środków ochronnych przed urazami głowy, takich jak kask podczas jazdy na rowerze lub motocyklu.
• Zdrowy styl życia, z regularnymi ćwiczeniami i spożywaniem zdrowej żywności.

Schizofrenia wymaga leczenia przez całe życie, nawet jeśli objawy ustąpią. Dostępne multidyscyplinarne metody leczenia, które obejmują podejścia farmakologiczne i psychiatryczne, pomagają skutecznie kontrolować chorobę i zapobiegać występowaniu epizodów.