Neurotyczność

Neurotyczność jest jedną z głównych cech osobowości odnoszących się do tendencji danej osoby do doświadczania negatywnych emocji, takich jak niepokój, smutek, drażliwość i zmartwienie.

Od czasu wprowadzenia w latach 60-tych XX wieku, definicja terminu neurotyczność była poddawana różnym konceptualizacjom. Ogólnie rzecz biorąc, odnosi się on do stosunkowo stabilnej tendencji do negatywnego postrzegania świata i własnego życia oraz reagowania negatywnymi emocjami na zagrażające doświadczenia, frustrację lub stratę. Pomimo trudności w konceptualizacji neurotyczności, wydaje się, że istnieje zgoda co do tego, że główną cechą charakterystyczną jest tendencja do doświadczania negatywnych emocji. Te negatywne emocje obejmują drażliwość, strach, smutek, niepokój, zmartwienie, wrogość, zmienioną samoświadomość oraz poczucie bezbronności i braku kontroli.

Osoby z wysokim poziomem neurotyzmu mają tendencję do intensywniejszego i częstszego doświadczania negatywnych emocji w porównaniu do osób z niskim poziomem neurotyzmu. Mogą być bardziej podatne na stres, lęk i depresję. Ponadto mogą być bardziej reaktywne emocjonalnie na wyzwania i niekorzystne sytuacje w życiu codziennym.

Z drugiej strony, osoby o niskim neurotyzmie są zwykle bardziej stabilne emocjonalnie, bardziej odporne na stres i mają tendencję do utrzymywania spokojniejszego i bardziej optymistycznego nastawienia nawet w trudnych sytuacjach.

Należy zauważyć, że neurotyczność nie jest uważana za wewnętrznie negatywną. Wszystkie cechy osobowości, w tym neurotyczność, istnieją na spektrum i mogą mieć zalety w pewnych sytuacjach. Na przykład, osoby z umiarkowanym poziomem neurotyzmu mogą być świadome potencjalnych problemów i podejmować kroki w celu ich rozwiązania. Jednakże, gdy neurotyczność jest na ekstremalnie wysokim poziomie, może zakłócać jakość życia i codzienne funkcjonowanie danej osoby.

Na neurotyczność wpływa kombinacja czynników genetycznych, biologicznych, środowiskowych i związanych z doświadczeniem życiowym. Wśród czynników biologicznych, różnice w aktywności układu limbicznego i ciała migdałowatego, obszarów mózgu związanych z emocjami, mogą wpływać na tendencje neurotyczne. Z kolei traumatyczne wydarzenia, trudności rodzinne, zastraszanie, wartości kulturowe lub normy społeczne, między innymi, mogą przyczyniać się do rozwoju wzorców emocjonalnych i poznawczych związanych z neurotyzmem.