Zespół Leigha, typ francusko-kanadyjski (LSFC)

Choroba mitochondrialna charakteryzująca się przewlekłą kwasicą metaboliczną, hipotonią, dysmorfią twarzy i opóźnieniem rozwoju.

Francusko-kanadyjski zespół Leigha (FCLS), zwany również wrodzoną kwasicą mlekową Saguenay-Lac-St. Jean, od nazwy regionu Quebec (Kanada), w którym został po raz pierwszy opisany, jest chorobą mitochondrialną charakteryzującą się przewlekłą kwasicą metaboliczną, hipotonią, dysmorfią twarzy i opóźnieniem rozwojowym.

Choroba jest spowodowana mutacjami w genie LRPPRC, który koduje białko istotne w interakcji cytoszkieletu komórkowego z wieloma procesami biologicznymi. Choroba przebiega zgodnie z autosomalnym recesywnym wzorcem dziedziczenia.

Częstość występowania tego zespołu w populacji ogólnej nie jest znana, choć wiadomo, że w regionie Saguenay-Lac-Saint-Jean jest ona dość wysoka i wykrywa się ją u około 1 na 2000 urodzeń. W 95% przypadków w tym regionie odpowiedzialna jest badana tu mutacja, c.1061C>T (p.Ala354Val). Wariant ten występuje u jednej na 23 osoby z Saguenay-Lac-Saint-Jean.

Symptomy

W zależności od stopnia ciężkości wyróżnia się trzy formy CFIDS: formę noworodkową, klasyczną i tzw. formę "przetrwałą". Postać noworodkowa charakteryzuje się bardzo ciężkimi stanami kwasicy. Postać klasyczna może występować od urodzenia z ciężką kwasicą mlekową lub objawiać się między 14 a 24 miesiącem życia chodem atonicznym. Kryzysy kwasicy mlekowej mogą być wywołane przez wysiłek fizyczny, stres emocjonalny, infekcje lub obfity posiłek, a także kryzysy metaboliczne. Pacjenci określani jako "ocaleni" (ci, którzy przeżyli kilka epizodów kwasicy) wykazują mniej nasilone objawy, takie jak hipotonia, astenia, opóźniony rozwój języka i chodu, a u starszych pacjentów ataksja pniowa i niepewny chód.

Zarządzanie chorobami

Nie ma specyficznego leczenia tej choroby. W postaci noworodkowej rokowanie jest bardzo złe. U pozostałych pacjentów długość życia jest często mniejsza niż 5 lat z powodu ciężkich epizodów kwasicy.

Analizowane geny

LRPPRC

Bibliografia

Bchetnia M, Tardif J, Morin C, et al.Expression signature of the Leigh syndrome French-Canadian type. Mol Genet Metab Rep. 2022 Feb 5;30:100847.

Mol Genet Metab Rep. 2022 Feb 5;30:100847.

Mootha VK, Lepage P, Miller K, et al.Identification of a gene causing human cytochrome c oxidase deficiency by integrative genomics. Proc Natl Acad Sci U S A. 2003 Jan 21;100(2):605-10. doi: 10.1073/pnas.242716699.