Fluorouracyl, kapecytabina (dawkowanie)

Fluoropirymidyny to rodzina leków chemioterapeutycznych szeroko stosowanych w leczeniu raka. U 10-40% osób leczonych tymi lekami występują działania niepożądane, co wiąże się z obecnością pewnych wariantów w genie DPYD, który jest bezpośrednio zaangażowany w ich metabolizm.

Rodzina leków przeciwnowotworowych znanych jako fluoropirymidyny (m.in. fluorouracyl, kapecytabina, tegafur) składa się z chemioterapeutyków, które są szeroko stosowane w leczeniu różnych rodzajów nowotworów. Należą one do rodziny leków przeciwnowotworowych zwanych antymetabolitami. Najpoważniejsze skutki uboczne, jakie mogą powodować fluoropirymidyny, to neurotoksyczność i supresja szpiku kostnego.

Fluorouracyl, często nazywany 5FU, jest stosowany w leczeniu różnych rodzajów raka, takich jak rak piersi, jelita grubego, skóry, żołądka, przełyku (gardła) i trzustki. Najczęstsze działania niepożądane fluorouracylu to: infekcje, krwawienia, niedokrwistość, nudności, biegunka, utrata apetytu, ból w jamie ustnej, zmiany smaku, zmęczenie, mrowienie dłoni i stóp, wypadanie włosów, zmiany rytmu serca. Inne rzadziej występujące działania niepożądane fluorouracylu to: ból oczu, nadwrażliwość skóry powodująca ból, ryzyko zakrzepów krwi (objawy to ból, zaczerwienienie i obrzęk kończyn, duszność i ból w klatce piersiowej), neurotoksyczność, zahamowanie czynności szpiku kostnego.

Kapecytabina jest stosowana jako chemioterapia w leczeniu raka okrężnicy lub odbytnicy z przerzutami oraz raka piersi z przerzutami. Jest prolekiem fluoruracylu, tj. jest przekształcana w organizmie do fluoruracylu. Najczęstsze działania niepożądane związane z leczeniem kapecytabiną, występujące z częstością ponad 30%, to: niedokrwistość, zmęczenie, biegunka, zespół dłoniowo-podeszwowy (PPE), czyli wysypka, obrzęk, zaczerwienienie, ból i/lub łuszczenie się skóry na dłoniach i podeszwach stóp. Zwykle jest łagodna i rozpoczyna się 2 tygodnie po rozpoczęciu leczenia. Może wymagać zmniejszenia dawki leku), nudności i wymioty, zapalenie skóry, podwyższony poziom enzymów wątrobowych, podwyższony poziom bilirubiny. Inne rzadziej występujące działania niepożądane (częstość występowania między 10-29%) to: słaby apetyt, ból brzucha, zakażenia, krwawienia, zaparcia, gorączka, duszność, ból w klatce piersiowej, bezsenność, zakrzepy krwi, nadmierna senność, dezorientacja, drgawki, utrata przytomności, utrata apetytu, utr.n, drgawki, utrata równowagi, zmiany paznokci, ciemnienie skóry, neurotoksyczność, zahamowanie czynności szpiku kostnego.

NAZWY HANDLOWE

• Fluorouracyl: Efudex®, Adrucil®, Carac®, Fluoroplex®.
• Kapecytabina: Xeloda®