Diabetes mellitus type 1

Het wordt gekenmerkt door een ontoereikende insulineproductie die in 90% van de gevallen te wijten is aan auto-immuun vernietiging van de pancreas insulineproducerende cellen. Hyperglykemie, die in de loop van de tijd wordt veroorzaakt en gehandhaafd, leidt tot complicaties die de kwaliteit van leven beperken. De prevalentie wordt geschat op bijna 10% en komt bij voorkeur op jonge leeftijd voor, hoewel het op elke leeftijd kan voorkomen.

Type 1 diabetes treedt met gelijke incidentie op bij zowel mannen als vrouwen, bij voorkeur bij kinderen of jongvolwassenen onder de 20 jaar, als gevolg van de vernietiging door het immuunsysteem van de insulineproducerende bètacellen van de alvleesklier. De exacte oorzaak van deze auto-immuunvernietiging is onbekend, maar er wordt gesuggereerd dat naast de genetische bijdrage ook omgevingsfactoren zoals virussen of bepaalde klimaten de ziekte zouden kunnen veroorzaken. In 10% van de gevallen zijn echter geen autoantilichamen tegen deze cellen gedetecteerd.

Pancreasletsels zoals infecties, tumoren, operaties, trauma's of ongevallen die ook fysieke stress veroorzaken, kunnen ook bijdragen aan de ontwikkeling van deze endocriene aandoening.

Bovendien is een hoger risico op het ontwikkelen van deze aandoening vastgesteld bij personen van Kaukasische afkomst.

De tekenen en symptomen van type 1 diabetes kunnen subtiel zijn en relatief plotseling optreden:

• Verhoogde dorst en extreme honger.
• Frequent urineren of incontinentie op jonge leeftijd.
• Onverklaarbaar gewichtsverlies.
• Ongemak en braken.
• Prikkelbaarheid en andere stemmingsveranderingen.
• Vermoeidheid en zwakte.
• Wazig zien.
• Terugkerende infecties van de huid en urinewegen.

Ze kunnen echter ernstig worden, met tekenen die wijzen op een noodgeval dat mogelijk vroege medische interventie vereist, zoals beven en verwarring, snelle ademhaling, fruitige adem (ketoacidose) of bewustzijnsverlies.

Er is geen bekende manier om type 1 diabetes te voorkomen, hoewel voorlichting over diabetes een zeer belangrijk onderdeel is van het beheer ervan, vooral gezien de ontwikkeling van complicaties in veel organen als gevolg van langdurige hyperglykemie. Dit is het geval bij retinopathie die de netvlies van het oog aantast, nefropathie door nierschade, neuropathie die het centrale zenuwstelsel aantast of vasculopathieën die leiden tot een verhoogd risico op cardiovasculaire ongevallen, arteriosclerose of vroege hartziekten.

Voor een goed beheer vanaf het begin is educatieve planning, voortdurende ondersteuning en motivatie nodig. Beschikbare gegevens tonen een gunstig effect aan van het voorlichten van zowel het kind of de adolescent als hun families over het controleren van de bloedglucose, niet alleen in relatie tot de op insuline toediening gebaseerde behandeling, maar ook in de context van dieet, lichaamsbeweging en het handhaven van een gezonde levensstijl (vermijden van alcohol, tabak en andere verslavende stoffen). Een goede metabole controle is cruciaal om complicaties op zowel korte als lange termijn te voorkomen.