Ziekte van Parkinson

Het is de op één na meest voorkomende neurodegeneratieve aandoening, die ongeveer 1 op de 500 mensen treft. Het bestaat uit een progressieve ziekte van het zenuwstelsel die wordt gekenmerkt door de degeneratie van dopaminerge neuronen in de substantia nigra, die verantwoordelijk zijn voor de controle van beweging, en zich dus manifesteert in de vorm van bewegingsstoornissen.

De ziekte van Parkinson treedt op wanneer de zenuwcellen of neuronen in de basale ganglia, een gebied in de hersenen dat beweging regelt, degenereren en/of afsterven. Normaal produceren deze neuronen dopamine, dus hun vernietiging impliceert de productie van minder dopamine, wat bewegingsproblemen veroorzaakt. De exacte oorzaak van de degeneratie van deze neuronen is echter momenteel onbekend. Sommige gevallen van Parkinson lijken erfelijk te zijn en kunnen worden toegeschreven aan specifieke genetische veranderingen, maar momenteel wordt aangenomen dat het het resultaat kan zijn van een combinatie van genetische veranderingen en omgevingsfactoren.

Naast genetische predispositie zijn de volgende risicofactoren beschreven:

• Geslacht: mannen hebben meer kans om de ziekte van Parkinson te ontwikkelen.
• Leeftijd: de meeste mensen met Parkinson ontwikkelen de ziekte voor het eerst rond de leeftijd van 60 jaar, en de risico's nemen toe met de leeftijd. Echter, 5-10 % heeft de ziekte met "vroege aanvang" die begint voor de leeftijd van 50 jaar.
• Blootstelling aan toxines: constante blootstelling aan herbiciden en pesticiden kan het risico op de ziekte van Parkinson enigszins verhogen.

De tekenen en symptomen van de ziekte van Parkinson kunnen variëren tussen individuen. Vroege tekenen kunnen mild zijn en onopgemerkt blijven. De snelheid van progressie verschilt tussen mensen en zelfs de eerste symptomen kunnen worden gecategoriseerd als veroudering. Symptomen beginnen vaak aan één kant van het lichaam en blijven verergeren aan die kant, zelfs nadat de symptomen beide kanten beginnen te beïnvloeden.

De symptomen die het vaakst met deze ziekte worden geassocieerd zijn:

• Trillingen in handen, armen, benen, kaak of hoofd.
• Stijfheid van de ledematen en romp.
• Traagheid van bewegingen.
• Verminderde balans en coördinatie, wat soms leidt tot vallen.

Mensen met Parkinson ontwikkelen vaak een parkinsonistische gang, die een neiging tot vooroverleunen, kleine snelle stappen alsof ze naar voren haasten, en verminderde armzwaai omvat. Ze kunnen ook moeite hebben met het starten of voortzetten van beweging. Andere symptomen kunnen zijn depressie en andere emotionele veranderingen, moeite met slikken, kauwen en spreken, urineproblemen of constipatie, huidproblemen en slaapstoornissen.

Sommige gevallen van de ziekte van Parkinson zijn erfelijk en kunnen worden veroorzaakt door genetische veranderingen, maar in veel gevallen is de ziekte sporadisch (niet erfelijk). Omdat de specifieke oorzaak van de ziekte van Parkinson onbekend is, zijn ook de bewezen manieren om deze te voorkomen beperkt. Sommige onderzoeken hebben gesuggereerd dat regelmatige lichaamsbeweging het risico op het ontwikkelen van de ziekte van Parkinson kan verminderen. Andere studies wijzen erop dat de consumptie van cafeïne uit koffie, thee of cola-dranken verband houdt met een lager risico. Er is echter momenteel niet genoeg bewijs om aan te geven dat de consumptie van cafeïnehoudende dranken een beschermend effect heeft tegen de ziekte van Parkinson.