Cowden syndroom

Het Cowden syndroom is een zeldzame multisysteemziekte die deel uitmaakt van de groep ziektebeelden die PTHS (PTEN tumor hamartoma syndroom) wordt genoemd. Het Cowden syndroom wordt gekenmerkt door een verhoogde aanleg voor het ontwikkelen van goedaardige tumorgroei, bekend als hamartoom, en een verhoogde aanleg voor bepaalde kwaadaardige tumoren.

Cowden syndroom (CS) is een autosomaal dominant overervende aandoening veroorzaakt door mutaties in het PTEN-gen die de aanleg voor overgroei van goedaardige weefsels, bekend als hamartomen, verhoogt. Het treft meestal de huid, de dikke darm en de schildklier (Hashimoto`s thyroiditis).

Het syndroom verhoogt ook de kans op het ontwikkelen van maligniteiten, vooral borst-, schildklier- en endometriumkanker. Het brede spectrum van manifestaties varieert van dermatologische aandoeningen tot neurologische ontwikkelingsstoornissen.

Symptomen

De klinische manifestaties van patiënten met mutaties in het PTEN-gen dat verantwoordelijk is voor dit syndroom zijn variabel, zelfs bij patiënten uit dezelfde familie met dezelfde mutatie. Mutaties in PTEN die leiden tot de productie van een niet-functioneel eiwit lijken bij te dragen aan ernstiger symptomen.

De belangrijkste diagnostische criteria zijn:

- Borstkanker op jonge leeftijd (38-50 jaar), de belangrijkste maligniteit bij het Cowden syndroom.

- Schildkliercarcinoom.

- Ziekte van Lhermitte-Duclos (gangliocytoom van de kleine hersenen).

- Macrocefalie (groter dan gebruikelijke hoofdomtrek).

Beheer van de ziekte

Kankerscreening bij patiënten met het Cowden syndroom kan helpen om goedaardige gezwellen onder controle te houden. Borst-, schildklier- en huidkanker worden regelmatig gescreend.

Geanalyseerde genen

PTEN

Bibliografie

Chow JT, Salmena L . Recent advances in PTEN signaling axes in cancer. Fac Rev. 2020 Dec 23;9:31.

Dragoo DD, Taher A, Wong VK, et al . PTEN Hamartoma Tumor Syndrome/Cowden Syndrome: Genomics, Oncogenesis, and Imaging Review for Associated Lesions and Malignancy. Cancers (Basel). 2021 Jun 22;13(13):3120.

Garofola C, Jamal Z, Gross GP. Cowden Disease. 2021 Jul 28. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2021 Jan-.

Lobo GP, Waite KA, Planchon Smet al. Germline and somatic cancer-associated mutations in the ATP-binding motifs of PTEN influence its subcellular localization and tumor suppressive function. Hum Mol Genet. 2009 Aug 1;18(15):2851-62.

Mester J, Eng C . Cowden syndrome: recognizing and managing a not-so-rare hereditary cancer syndrome. J Surg Oncol. 2015 Jan;111(1):125-30.

Pilarski R, Burt R, Kohlman W, et al . Cowden syndrome and the PTEN hamartoma tumor syndrome: systematic review and revised diagnostic criteria. J Natl Cancer Inst. 2013 Nov 6;105(21):1607-16.

Pilarski R. PTEN Hamartoma Tumor Syndrome: A Clinical Overview. Cancers (Basel). 2019 Jun 18;11(6):844.