Ziekte van von Willebrand
Von Willebrand factor (vWF) is een essentieel glycoproteïne tijdens de bloedstolling die optreedt wanneer er een verwonding is, bijvoorbeeld een verwonding van een bloedcapillair. VWF bemiddelt de adhesie en aggregatie van bloedplaatjes in beschadigd weefsel en is ook betrokken bij het transport van stollingsfactor VIII (FVIII) in plasma.
De ziekte van Von Willebrand (VWD) kan worden veroorzaakt door een defect in het gen dat VWF produceert, het zogenaamde VWF-gen. Veranderingen in het VWF-gen kunnen leiden tot verlaagde niveaus van VWF en stollingsfactor VIII in het bloed en de ziekte uitlokken.
VWD wordt ingedeeld in verschillende types, afhankelijk van de manier waarop het VWF-niveau en de functie worden aangetast. Type 1 VWD resulteert in een gedeeltelijk tekort aan vWF en heeft meestal een autosomaal dominante overervingswijze met onvolledige penetrantie, hoewel sommige mutaties een autosomaal recessieve overervingswijze hebben. Een ziekteveroorzakende mutatie wordt geacht onvolledige penetrantie te hebben als niet alle personen met de mutatie symptomen vertonen.
VWD type 2 heeft verschillende subtypes met autosomaal dominante en recessieve overerving afhankelijk van het subtype en veroorzaakt bloedingen variërend van mild tot matig ernstig. VWD type 3 is de ernstigste vorm, wordt recessief overgeërfd en patiënten hebben een volledig VWF-deficiëntie.
Symptomen
De ernst van de bloeding en de frequentie van de bloeding bij VWD is zeer variabel en hangt af van de VWF-niveaus en de stollingsfactor VIII-activiteit van de patiënt. De meest voorkomende symptomen bij patiënten met milde VWD zijn: slijmvliesbloedingen zoals epistaxis of neusbloedingen, tandvleesbloedingen, menorragie (overmatig en langdurig menstrueel bloedverlies) en langdurige bloedingen na operaties en tandextracties.
Ernstigere symptomen zoals hemartrose of gastro-intestinale bloedingen en hematomen van weke delen komen vaak alleen voor bij personen met de ernstigere en minder frequente vorm van de ziekte.
Beheer van de ziekte
De behandeling richt zich op het onder controle krijgen van acute bloedingen en het voorkomen van het risico op bloedingen. Hemostatische medicijnen zoals desmopressine zijn beschikbaar om bloedingen te voorkomen en onder controle te houden, en injecteerbare VWF/FVIII-concentraten worden gebruikt voor substitutietherapie.
Geanalyseerde genen
Bibliografie
Baronciani L, Peyvandi F. How we make an accurate diagnosis of von Willebrand disease. Thromb Res. 2020 Dec;196:579-589.
Casonato A, Pontara E, Morpurgo M, et al . Higher and lower active circulating VWF levels: different facets of von Willebrand disease. Br J Haematol. 2015 Dec;171(5):845-53.
Goodeve A. Diagnosing von Willebrand disease: genetic analysis. Hematology Am Soc Hematol Educ Program. 2016 Dec 2;2016(1):678-682.
James PD, Goodeve AC. von Willebrand disease. Genet Med. 2011 May;13(5):365-76.
James AH, Eikenboom J, Federici AB. State of the art: von Willebrand disease. Haemophilia. 2016 Jul;22 Suppl 5:54-9.
Johansson AM, Halldén C, Säll T, et al . Variation in the VWF gene in Swedish patients with type 1 von Willebrand Disease. Ann Hum Genet. 2011 Jul;75(4):447-55.
Kauskot A, Poirault-Chassac S, Adam F, Muczynski V, Aymé G, Casari C, et al . LIM kinase/cofilin dysregulation promotes macrothrombocytopenia in severe von Willebrand disease-type 2B. JCI Insight. 2016 Oct 6;1(16):e88643.
Manderstedt E, Lind-Halldén C, Lethagen S, Halldén C . Genetic Variation in the von Willebrand Factor Gene in Swedish von Willebrand Disease Patients. TH Open. 2018 Jan 30;2(1):e39-e48.
Pagliari MT, Baronciani L, Stufano F, et al . von Willebrand disease type 1 mutation p.Arg1379Cys and the variant p.Ala1377Val synergistically determine a 2M phenotype in four Italian patients. Haemophilia. 2016 Nov;22(6):e502-e511.
Sharma R, Flood VH. Advances in the diagnosis and treatment of Von Willebrand disease. Blood. 2017 Nov 30;130(22):2386-2391.
Zhang ZP, Lindstedt M, Falk G, et al . Nonsense mutations of the von Willebrand factor gene in patients with von Willebrand disease type III and type I. Am J Hum Genet. 1992 Oct;51(4):850-8.
