Linkshandigheid (linkszijdigheid)

Linkshandigheid is de voorkeur om voornamelijk de linkerhand te gebruiken om alledaagse activiteiten uit te voeren, zoals schrijven, eten of een voorwerp gooien. Linkshandigheid komt minder vaak voor dan rechtshandigheid en wordt in verband gebracht met bepaalde neuropsychiatrische kenmerken zoals schizofrenie en bipolaire stoornis.

Linkshandigen hebben een duidelijke voorkeur voor het gebruik van de linkerhand boven de rechterhand en dit is al te zien vanaf de vroege ontwikkelingsstadia, zelfs in de baarmoeder, wanneer het embryo slechts één arm begint te bewegen. Het constante gebruik van één hand gedurende het hele leven kan leiden tot veranderingen in botten en botdichtheid. Bovendien is ontdekt dat linkse lateraliteit verband houdt met taal lateralisatie in de hersenen, d.w.z. de kant die een grote rol speelt bij taal. Het verband met sommige neuropsychiatrische kenmerken, zoals schizofrenie en bipolaire stoornis, is ook onderzocht.

Genetische invloed kan een cruciale rol spelen bij het verklaren van verschillen in taalverwerking, ruimtelijke vaardigheden en emoties tussen links- en rechtshandigen. De exacte etiologie van dit kenmerk is echter nog niet volledig bekend, hoewel is aangetoond dat het zeer polygeen is. Naast genetische invloed kan linkse lateraliteit ook worden verklaard door omgevingsfactoren die het al vanaf de prenatale fase kunnen beïnvloeden. De precieze effecten van zulke omgevingsfactoren zijn echter nog niet volledig bekend.

De wereldwijde prevalentie van linkshandigheid is ongeveer 10%, en het is ook hoger bij mannen dan bij vrouwen. Het probleem met het onderzoek naar linkshandigheid is dat niet-rechtshandigen van oudsher gedwongen zijn om hun rechterhand te gebruiken voor alledaagse taken, wat ertoe heeft geleid dat sommige linkshandige of ambidextere mensen rechtshandig zijn geworden als gevolg van deze verplichting. Dit heeft ertoe geleid dat de mate van gedwongen rechtshandigheid varieert tussen culturen en, hoewel het de laatste decennia is afgenomen, kan het de nauwkeurigheid van de statistieken over de prevalentie van linkshandigheid hebben beïnvloed.